Bokeh & Customize Bokeh

Bokeh (ဘူကိတ္၊ တခ်ိဳ႕ေတြ႕က ဘူက စသည္ျဖင့္အမ်ိဳမ်ိဳးေခၚပါတယ္)ဆိုတာဘာလဲ..? Bokeh ဆိုတာက အလင္းထြက္တဲ့အရာေတြ ဥပမာ led မီးလံုးေတြ စသည္ျဖင့္ေပါ့ အဲဒါေလးေတြ focus ေအာက္သြားတဲ့အခါ ျဖစ္ေပၚလာတဲ့ မီး၀ိုင္းေလးေတြကိုေခၚတာ... Bokeh ဆိုတဲ့စကားလံုးက ဂ်ပန္ဘာသာက ဆင္းသက္လာတာလို႔ေျပာၾကပါတယ္... English dictionary မွာရွာၾကည့္မရွိဘူး... ထားလိုက္ပါေတာ့ဗ်ာ...
အဲဒီ bokeh ေလးေတြက သာမန္ lens နဲ႔ဆိုရင္ေတာ့ အ၀ိုင္းေလးေပါ့ေနာ္....ေဘးကပံုရဲ႕ ဗ်ိဳင္းေနာက္က အ၀ိုင္းစက္ေလးေတြေပါ့... တကယ္လို႔ ကြၽန္ေတာ္တို႔ mirror lens ေတြသံုးမယ္ဆိုရင္ေတာ့ ေဘးကပံုအတိုင္း အ၀ိုင္းကြင္းေလးေတြျဖစ္သြားမွာေပါ့ေနာ္...
အဲလို bokeh ေလးေတြျဖစ္ဖို႔က လြယ္ပါတယ္... 200mm tele lens နဲ႕ရိုက္မယ္ဆိုရင္ aperture က 6.0 ကေနစၿပီ ေအာက္ကနံပါတ္ေတြ ႀကိဳက္တဲ့နံပါတ္နဲ႕ ရိုက္ ဒါဆိုရင္ အိုေကၿပီ.. တကယ္လို႔ tele lens မဟုတ္ပဲ normal lens 50mm ေလာက္နဲ႕ ရိုက္မယ္ဆိုေတာ့ aperture 1.2 / 1.6 ၀န္းက်င္ေလာက္မွပဲအဆင္ေျပမယ္.. ရိုက္ပံုရိုက္နည္းကေတာ့ bokeh လုပ္ပစ္မဲ့ light source ကို မိမိရိုက္မဲ့ subject ရဲ႕ေ၀းေ၀းမွာထား... သူကေ၀းေလေလ bokeh အျဖစ္ထြက္လာမဲ့အ၀ိုင္းေတြက ႀကီးေလေလေပါ့ (တနည္းအားျဖင့္ ၀ါးေလ ႀကီးေလ) .. ဒါေတြက ရိုးရိုး lens မွာပါတဲ့ bokeh ေတြအေၾကာင္းေပါ့..

အခုကြၽန္ေတာ္တို႔ customize bokeh ေတြကိုလုပ္ၾကည့္မယ္... ေအာက္ကပံုေလးေတြကိုၾကည့္ပါ.


အဲဒီ bokeh ေလးေတြက် ေတာ့ customize လုပ္ထားထားတာပါ... ဘယ္လိုလုပ္လည္းဆိုေတာ့ ေအာက္ကပံုကို ၾကည့္လိုက္ပါဦး...
အနီေရာင္ေလးနဲ႕ကြင္းခတ္ျပထားတဲ့ဟာေလးက filter mount ေပါ့... ေဘးကအျပားေလးေတြကေတာ့ customize လုပ္မဲ့ bokeh ေလးေတြေပါ့... ခုဏ filter mount ေလးကို ေအာက္မွာျပထားတဲ့ အတိုင္း မိမိရိုက္မဲ့ lens မွာတပ္ ၿပီးရင္ အဲဒီေပၚမွာ bokeh filter ေလးေတြ တင္ၿပီး ရိုက္လိုက္ရင္ရပါၿပီ...
အဲ.. တစ္ခုရွိတာက အမဲေတြမ်ားတဲ့ Bokeh filter အေပၚကဟာမ်ိဳးနဲ႔ဆိုရင္ မွန္ဘီလူးထဲကိုအလင္း၀င္သြား နဲသြားတဲ့အတြက္ exposure ကိုတင္ရိုက္ရပါမယ္... အေကာင္းဆံုကေတာ့ bokeh ပံုေတြဆိုရင္ aperture Priority Mode နဲ႕ရိုက္ရင္ safe ျဖစ္တာေပါ့ေနာ္... ေအာက္ကပံုေလးကိုၾကည့္ပါဦးေနာ္...

ဒီပံုေလးကအေပၚက i ♥ u အရုပ္ေလးေတြကို ကြၽန္ေတာ္ရိုက္တဲ့ပံုေလးပါ.. ကြၽန္ေတာ့္ စတူဒီယိုက ၁၇ ေပ ေလာက္အက်ယ္ရွိတယ္.. အခန္းရဲ႕ေနာက္ဆံုးမွာ ဘုရားမီးထြန္းတဲ့ မွိတ္တုတ္မွိတ္တုတ္ေရာင္စံု မီးေလးေတြကို stand နဲ႔ဆြဲထားတယ္.. အဲဒီမီးတြဲနဲ႕ 9 ေပေလာက္အကြာမွာ ရိုက္မဲ့ အရုပ္ေလးေတြကိုထားတယ္ .... အခန္း ရဲ႕တျခားဖက္အစြန္းမွာ Camera ထားၿပီးရိုက္ထားပါတယ္. lens က 200 mm ... exposure f/4.5 , shutter က 0.3 sec ပါ... .. း) တကယ္လို႔ အေပၚကလိုမ်ိဳး bokeh filter ေလးေတြမ၀ယ္ရေသးရင္ ေအာက္ကပံုအတိုင္း မိမိဘာသာ customize လုပ္လို႔ရတယ္ေနာ္... း)

skin tone tutorial part II (glamour)

, glamour ပံုေလးတစ္ပံုရေအာင္ skin tone ေလးတစ္ခုကိုေျပာျပပါမယ့္... သူ႕မွာလုပ္ရမွာက အဓိကအဆင့္ ၃ ဆင့္ ရွိပါတယ္... 1. selection 2. Blending Option 3. Gaussian Blur ရယ္ ...
1. ပထမဆံုး ကၽြန္ေတာ္တို႔ ျပင္မဲ့ ပံုကိုဖြင့္ၿပီးရင္ လူ႕ရဲ႕အသားအေရေတြအားလံုးကို select မွတ္ပါ... အဲလို select မွတ္ရာမွာ လူ႕မ်က္ႏွာေပၚမွာပါတဲ့ မ်က္စိ၊ မ်က္ခံုး ဆံပင္ စတာေတြမပါပါေစနဲ႔ ကၽြန္ေတာ္တို႔ select မွတ္ရမွာက skin တစ္ခုတည္းပါ... (selection အေသးစိတ္မွတ္နည္းကို မသိေသးသူမ်ားအတြက္ ေနာက္ပိုင္းမွာ tutorial ေလး share ပါ့မယ္... ) ၿပီးရင္ clt + Alt +D (feather) နဲ႔ selection ရဲ႕အနားကိုဖြားေပးပါ... feather က ကၽြန္ေတာ္တို႔မွတ္ထားတဲ့ selection ရဲ႕ အနားေတြကို တံုးတိႀကီးမျဖစ္ေအာင္ ဖြာေပးတာပါ... feather amount မ်ားရင္ မ်ားသလို ဖြာထြက္သြားမွာျဖစ္ပါတယ္... ကၽြန္ေတာ္ကေတာ့ resolution 300 နဲ႔ ၄×၆ ပံုဆိုရင္ feather amount (0.8 ~ 3.0) ေလာက္ထိ အဆင္ေျပသလိုသံုးပါတယ္... feather amount က pixel ေပၚမူတည္ၿပီးအလုပ္လုပ္တာ ျဖစ္တဲ့အတြက္ မိမိပံုရဲ႕ resolution အလိုက္ amount အတိုးအေလ်ာ့ရွိပါတယ္... မ်ားမ်ားသံုးၾကည့္မွ ဘယ္ေလာက္ထားရမယ္ဆိုတာ ခန္႔မွန္းႏိုင္မွာျဖစ္ပါတယ္... း) ေနာက္တစ္ဆင့္က ရထားတဲ့ selection ကို Save>Save Selection နဲ႔ name အကြက္မွာ မိမိႀကိဳကတဲ့နံမည္နဲ႔ selection ကို သိမ္းထားလိုက္ပါ....

2. ၿပီးရင္ background layer ကို clt + J နဲ႕ copy ပြားပါ... copy ပြားထားတဲ့ layer ရဲ႕ blending option ကို overlay ေျပာင္းထားလိုက္ပါ...

3. ၿပီးရင္ filter>Blur> Gaussian Blur ကိုေရြးပါ... amount slider ကို ေရြ႕ၾကည့္ပါ... မိမိလိုခ်င္တဲ့ skin tone အေနအထားကို ေရာက္ရင္ 0k ေပါ့... း)

ၿပီးရင္ ေနာက္တစ္ဆင့္က ကြၽန္ေတာ္တို႔ ျပင္ထားတဲ့ ပံုကို saturation ေလွ်ာ့ေပးရပါဦးမယ္... overlay blending option ကိုသံုးလိုက္တဲ့အတြက္ အေရာင္ပိုရင့္သြားတာ .. ပိုေတာက္သြားတာေတြ ျဖစ္ေနမွာပါ... အဲဒီအတြက္ ကြၽန္ေတာ္တို႔ copy ပြားထားတဲ့ layer ကို select မွတ္ ၿပီးရင္ Image>Adjustment>Hue & Saturation (Ctrl + U) ကိုေရြးပါ .. ၿပီးရင္ saturation slider ကို ေလွ်ာ့ခ်လိုက္ပါ... (တကယ္လို႔ ကြၽန္ေတာ္တို႔က ပံုတစ္ပံုလံုးရဲ႕ saturation အားလံုးကိုမေလွ်ာ့ခ်င္ဘူးဆိုရင္ Edit Drop - down menu မွာ ကိုေလွ်ာ့ခ်င္တဲ့ color ကိုေရြးလိုက္လို႔ရပါတယ္)
ပံုရဲ႕ color tone ကို ခ်ိန္ယူရာမွာလည္း လိုအပ္ရင္ လိုအပ္သလို background layer မွာ ျပဳျပင္ရတာေတြလည္းရွိပါတယ္ (ဥပမာ .. contrast တင္တာတို႔ saturation ခ်ိန္တာတို႔ စသည္ျဖင့္ေပါ့) ... ေနာက္ဆံုးအဆင့္အေနနဲ႔ ကြၽန္ေတာ္တို႔ ပထမ မွတ္ထားခဲ့တဲ့ selection ကိုျပန္ေခၚရမွာပါ... Load>Load Selection ကိုေရြးလိုက္ပါ... ခုဏမိမိသိမ္းထားတဲ့ နံမည္ကို channel ေအာက္မွာေရြးၿပီး ခုဏသိမ္းထားတဲ့ selection ကို ျပန္ေခၚပါ.. selection ရလာၿပီဆိုရင္.. အေပၚ Layer ကို select မွတ္ ၿပီးရင္ Layer Pallette ေအာက္ဆံုးတတိယေျမာက္ button ေလးျဖစ္တဲ့ layer mask ကို ေရြးလိုက္ပါ... း) (layer mask အေၾကာင္း သပ္သပ္ေျပာျပပါ့မယ္.. )

ျပင္လိုက္တဲ့ skin tone ကြာခ်ားခ်က္ကိုသိေအာင္ clt ကို ဖိ background layer ရဲ႕ မ်က္လံုးေရွ႕မွာ တစ္ခ်က္ႏွိပ္ၾကည့္ပါ... ၿပီးရင္ ေနာက္တစ္ခ်က္ႏွိပ္ပါ... း) ေအာက္ကပံုေလးေတြက အထက္ပါနည္းအတိုင္း skin tone လုပ္ထားတာျဖစ္ပါတယ္...

skin tone tutorial part I

ကြၽန္ေတာ္တို႔ ဓါတ္ပံုရိုက္ၿပီးတဲ့ အခါ photoshop မွာ skin tone retouch လုပ္တဲ့နည္းေလးကို ကြၽန္ေတာ္ သိသေလာက္ေလးေရးသြားပါ့မယ္...

1... smoothing with blur.
နံပါတ္တစ္နည္းကေတာ့ Filter>Blur>Gaussian Blur ကို အသံုးျပဳၿပီး smoothing လုပ္တဲ့နည္းပါ... ဒီနည္းကေတာ့ အလြယ္သံုးတဲ့နည္းလို႔ေျပာရင္ရပါတယ္... လုပ္ရမွာက... skin tone ျပင္မဲ့ပံုကို photoshop ထဲမွာဖြင့္ ၿပီးရင္ clt + J နဲ႕ layer ကိုပြားထား.. ၿပီးရင္ ပြားထားတဲ့အေပၚက layer ကို select မွတ္.. ၿပီးရင္ Filter>Blur>Gaussian Blur ကိုသံုး၊ gaussian blur သံုးတဲ့အခါမွာ amount ကိုခပ္နည္းနည္းပဲသံုးပါ... အရမ္းမ်ားရင္လည္း မေကာင္းဘူး.. နည္းရင္လည္းမေကာင္းဘူး.. မိမိဘာသာ ခ်ိန္ယူရမွာျဖစ္ပါတယ္... း) gaussian blur သံုးၿပီးရင္ ပံုတစ္ပံုလံုး၀ါးသြားမွာျဖစ္ပါတယ္.. ကြၽန္ေတာ္တို႔လုပ္ခ်င္တာက ပံု၀ါးခ်င္တာမဟုတ္ဘူး အသားအေရေလးေတြကို ေခ်ာသြားေအာင္လုပ္ခ်င္တာ.. ဆိုလိုတာက gaussian blur ကိုသံုးလိုက္ခ်င္းအားျဖင့္ လူရဲ႕အသားအေရက ေခြၽးေပါက္ေတြ အစက္အေပ်ာက္ေတြကို ၀ါးျပစ္ၿပီးေဖ်ာက္တဲ့သေဘာပါ.. အဲဒီေတာ့ ကြၽန္ေတာ္တို႔ ၀ါးပစ္လိုက္ခ်င္တာက အသားအေရပါပဲ က်န္တဲ့ မ်က္လံုး မ်က္ခံုး ဆံပင္စတဲ့ အစိတ္အပိုင္းေတြမပါပါဘူး အဲဒီေတာ့ ကြၽန္ေတာ္တို႔ မပါခ်င္တဲ့အပိုင္းေတြကို layer mask ကို အသံုးျပဳၿပီး ဖယ္ျပစ္ရပါမယ္... layer mask ကိုအသံုးျပဳဖို႔ lay pallette ရဲ႕ေအာက္ဆံုးက တတိယေျမာက္ button ( ေလးေထာင့္အမဲေလးထဲကအျဖဴ၀ိုင္းေလး) ကိုႏွိပ္ပါ.. မိမိ select မွတ္ထားတဲ့ layer ေဘးမွာ အျဖဴေလးေထာင့္ကြက္ေလးေပၚလာပါလိမ့္မယ္... အဲဒီအခါက်မွ brush tool (shortcut - b ) ကို ႏွိပ္ၿပီးေရြးပါ.. ၿပီးလွ်င္ အမဲေရာင္ေရြးပါ.. soft mechanical brush (အနားဖြာတဲ့ brush) ေရြးပါ.. ၿပီးရင္ အေပၚမွာရွိတဲ့ tool Option Bar ထဲမွာ opacity ကို ၄၀% ေလာက္ေရြးပါ... ေနာက္ဆံုးအဆင္အေနတဲ့ ေရြးထားတဲ့ brush နဲ႔ ကိုမ၀ါးခ်င္တဲ့ ပံုရဲ႕ အစိတ္အပိုင္းေတြကိုလိုက္ခ်ယ္လိုက္ပါ.... း)

2. smoothing with high pass filter
ဒီနည္းကေတာ့ အေရွ႕ကလိုပဲ ပံုဖြင့္ layer ပြား ၿပီးရင္ Filter>Other>High Pass filter ကိုေရြးရပါမယ္... high pass filter ရဲ႕ radius amount ကုိေတာ့ ကြၽန္ေတာ္က 1.8 ကေနၿပီး 4.0 ေလာက္ထိ သံုးပါတယ္... အဲဒီ amount ကေတာ့ မိမိပံုတဲ့အဆင္ေျပသလိုသံုးရမွာပါပဲ... ၿပီးရင္ ok ႏွိပ္ပါ... ေနာက္တစ္ဆင့္က clt + I သို႔ Image>Adjustments>Invert ကိုေရြးေပးရပါမယ္... ၿပီးရင္ layer blending option ထဲမွာ overlay ကိုေရြးေပးရပါမယ္... း) သူကလည္းေျပာရရင္ပံုကို၀ါးနည္းတစ္မ်ိဳးပါပဲ.. တကယ္လို႔သာ high pass သံုးၿပီး clt+I မႏွိပ္ခဲ့ဘူးဆိုရင္ေတာ့ မ၀ါးပဲ sharp ပိုျဖစ္ၿပီ skin tone ပိုၿပီးၾကမ္းသြားမွာျဖစ္ပါတယ္... (၀က္ျခံေတြဘာေတြပိုေပၚခ်င္တဲ့အခါမ်ိဳးမွာသံုးေပါ့) း) ... ေနာက္ဆံုးအဆင့္ကေတာ့ အေပၚကလိုပဲ မလိုခ်င္တဲ့အပိုင္းေတြကို layer mask အသံုးျပဳၿပီး ဖ်က္ထုတ္ျပစ္ရမွာျဖစ္ပါတယ္..

3. Smoothing with ready make filter
ဒါကေတာ့ အလြယ့္တကာ့ အလြယ္ဆံုးနည္းပါပဲ... online မွာရွာၾကည့္လိုက္ပါ... Noiseware Professional သို႔ Noiseware Ninja သို႔ .... စတဲ့skin tone ready make plug in ေတြေဒါင္းၿပီးသံုးတဲ့နည္းပါ... း) ေအာက္မွာ noiseware ရဲ႕ plug in ေဒါင္းလုပ္လင့္ပါ..
download link of Noiseware plug in http://www.mediafire.com/?7jkb2vr7zmm
ေနာက္ပိုင္းမွာ skin tone နဲ႔ပါတ္သက္တဲ့ တျခား tutorial ေလးေတြလည္း တင္ေပးသြားပါမယ္... း)

sharpening Part II ( Photoshop ထဲတြင္ sharpen လုပ္ျခင္း)

Photoshop ထဲမွာ sharpen လုပ္တယ္ဆိုတာက focus လံုး၀၀ါးေနတဲ့ပံုကို focus ျပတ္သြားေအာင္လုပ္တာမဟုတ္ပါ... focus နဲနဲေအာက္တဲ့ပံု (သို႔) ျပတ္ၿပီးသားပံုကို... ပိုၿပီးျပတ္သြားေအာင္ လုပ္ေပးျခင္းသာ ျဖစ္ပါတယ္...
ကြၽန္ေတာ္အခုလက္ရွိ Post Processing မွာ သံုးတဲ့ sharpen technique 3 မ်ိဳးရွိပါတယ္...

1. Sharpening in RAW
ပထမဆံုးအခ်က္က ြRAW dialog box ထဲမွာ sharpen လုပ္တဲ့နည္းပါ။... RAW dialog box က RAW format နဲ႔ရိုက္ထားတဲ့ပံုေတြကို photoshop ထဲမွာဖြင့္မွ ေပၚလာတာပါ။ တျခားပံုေတြကိုဖြင့္ရင္ မေပၚပါဘူး.. ေဘးကပံုကိုၾကည့္ပါ.. တတိယေျမာက္ က button ေလး ၿတိဂံေလး ၀ါးေနတာက ျပတ္သြားတဲ့ပံုေလး ကို ႏွိပ္ရပါမယ္... အဲဒါႏွိပ္ၿပီးရင္ ေအာက္မွာ sharpening slider မွာ ေဘးကပါတဲ့ preview ကိုၾကည့္ၿပီး တင္ေပးရပါမယ္... sharpening က တင္တိုင္းမေကာင္းတာဘူး.. ကိုယ္တင္သြားတာလြန္သြားတာနဲ႔အမွ် Halo လို႔ေခၚတဲ့ မလိုအပ္တဲ့ အရစ္ေတြေပၚလာမွာ ျဖစ္ပါတယ္... ေအာက္ က Noise Reduction မွာေတာ့ Luminance silder ကို မိမိတင္လိုက္တဲ့ sharpening amount ေပၚမူတည္ၿပီး လိုက္တင္ေပးရမွာျဖစ္ပါတယ္... luminance ရဲ႕ လုပ္ေဆာင္ခ်က္က sharpening တင္လိုက္လို႔ ျဖစ္လာတဲ့ မလိုအပ္တဲ့ အစက္ေတြအေပ်ာက္ေတြကို လိုက္ေျဖေပးတဲ့သေဘာပါဘဲ...


့halo ထ ေနသည့္ ပံု






2. Unsharp mask filter
unsharp mask filter က photoshop menu bar ထဲက filter>sharpen>Unsharp mask ျဖစ္ပါတယ္.. သူကလည္း sharpen လုပ္တဲ့ filter တစ္ခုပါဘဲ... ေဘးကပံုကိုၾကည့္ပါ... amount က sharpen လုပ္တဲ့ amout ကိုေျပာတာပါ... radius က ဒီေနရာမွာ ကြၽန္ေတာ္ကေတာ့ ျပင္းအားလို႔ပဲမွတ္ပါတယ္... sharpen amount ၂၀ ထားတယ္ဆိုပါေတာ့ radius 1 က ၂၀ နဲ႔ radius 20 က ၂၀ နဲ႔မတူပါဘူး... ပိုၿပီးျပတ္လာႏိုင္ပါတယ္.. ဒါေပမယ့္ halo လို႔ေခၚတဲ့ အရစ္ေတြထြက္လာမွာပါ... ေအာက္က threshold ကေတာ့ raw sharpen ထဲမွာပါတဲ့ luminance နဲ႔တူတူပါပဲ... unsharp mask filter မွာ ေယဘူရအားျဖင့္ သတ္မွတ္ထားတဲ့အခ်ိဳးေတြေတာ့ရွိတယ္... အဲဒါကြၽန္ေတာ္ေျပာတာမဟုတ္ဘူး နံမည္ေက်ာ္ဓါတ္ပံုဆရာ scott kelby က ေျပာတာပါ...
1. For people: Amount 150%, Radius 1, Threshold 10
2. For cityscapes, urban photography, or travel: Amount 65%, Radius 3, Threshold 2
3. For general everyday use: Amount 85%, Radius 1, Threshold 4
တို႔ျဖစ္ပါတယ္...

3. Pro Sharpening
ဒီတစ္ခုကေတာ့ sharpen လည္းပိုျဖစ္တယ္... halo လည္းမထတဲ့နည္းပါပဲ... ေတာ္ရံုလည္းသိပ္မသံုးၾကဘူးထင္ပါတယ္.. လုပ္ပံုလုပ္နည္းကေတာ့ ေအာက္ပါအတိုင္းပါ...
(1) Image Menu>Mode> Lab Color ကိုေရြးပါ
(2) ၿပီးရင္ channel pallette ထဲကိုသြားၿပီး lightness တစ္ခုထဲကိုပဲ မ်က္လံုးဖြင့္ပါ... (ဘာျဖစ္လို႔လဲဆိုေတာ့ Lab color ရဲ႕ channel ေတြထဲမွာ Lightness တစ္ခုပဲ ပံုရဲ႕ details ေတြပါလို႔ပါ)
(3) ၿပီးရင္ unsharp mask filter သံုးပါ... ကိုသံုးတဲ့ amount က နည္းေနမယ္ဆိုရင္လည္း ctrl + f နဲ႔ ဒုတိယအႀကိမ္ ထပ္ျဖည့္လို႔ရပါတယ္... ပထမသံုးထားတဲ့ amount အတိုင္း ထပ္ၿပီး sharp လုပ္သြားမွာပါ... မ်ားသြားရင္လည္း edit> Fade unsharp mask ကိုေရြးၿပီး ကိုေလ်ာ့ခ်င္တဲ့ amount ကို ရိုက္ၿပီး ေလွ်ာ့ ႏိုင္ပါတယ္...
(4) ၿပီးရင္ေတာ့ RGB ျပန္ေျပာင္းလိုက္ရင္ ရပါၿပီ ...

ဒီအခ်က္ ၃ ခ်က္ ထဲက ႀကိဳက္တဲ့တစ္ခ်က္နဲ႔ sharpen ပိုျဖစ္ေအာင္ post process လုပ္လို႔ရပါတယ္..

Sharpen ပို ျဖစ္ေစေသာ equipment မ်ားႏွင့္ အျခားအခ်က္အမ်ား

ကြၽန္ေတာ္တို႔ဓါတ္ပံု ဆိုတာ တျခားဟာေတြနဲ႔မတူဘူး... ကိရိယာတန္ဆာပလာေတာ္ေတာ္လိုပါတယ္... ဥပမာ.. လက္ေ၀ွ႕ခ်န္ပီယံ မိုက္တိုက္ဆန္ကို လက္အိတ္အေပါစားနဲ႔ထိုးခိုင္းလည္း ဒီလက္သီးက ျပင္းတာကျပင္းတာပဲ.. ဒါေပမယ့္ pro ဓါတ္ပံုဆရာေတြကို point and shoot ကင္မရာေလးေတြသြားေပးၿပီး.. တကယ္ေကာင္းတဲ့ ဓါတ္ပံုျဖစ္ေအာင္ ရိုက္ခိုင္းလို႔ေတာ့မရဘူး.... ဆိုလိုတာက pro ဓါတ္ပံုဆရာေတြက point and shoot ကင္မရာေတြေပးႏိုင္တဲ့ စြမ္းေဆာင္ရည္ကို သူ႕အရည္အခ်င္းနဲ႔ေပါင္းစပ္ၿပီး အေကာင္းဆံုးဓါတ္ပံုျဖစ္လာေအာင္ရိုက္ႏိုင္ပင္မယ့္... Professional Camera ေတြနဲ႔ သူကိုယ္တိုင္ရိုက္ထားတဲ့ပံုေတြေလာက္ေတာ့ ေကာင္းမွာမဟုတ္ဘူး... း) ဒါေၾကာင့္ accessories ေတြလိုတယ္.. အဲေတာ့က ကြၽန္ေတာ္တို႔ ဓါတ္ပံုျပတ္သားမႈေကာင္းေအာင္ လုပ္ေပးႏိုင္တဲ့ accessories ေတြအေၾကာင္းေျပာၾကမယ္..

1. Tripod (သံုးေခ်ာင္းေထာက္)
ကြၽန္ေတာ္တို႔ ဓါတ္ပံုရိုက္ဖို႔လုပ္ေလးကိုႏွိပ္လိုက္တဲ့အခါ ဖိလိုက္ရတဲ့အတြက္ ကင္မရာလႈပ္သြားပါတယ္... ပံုေတြ မျပတ္သားေတာ့ဘူးေပါ့ေနာ္..... ဒါေၾကာင့္ ကြၽန္ေတာ္တို႔ shutter speed 1/40 ကစၿပီး 1/30, 1/15, 1 sec (မွ long exposure shot ထိ) စတာေတြနဲ႔ဓါတ္ပံုရိုက္တဲ့အခါ ကိုယ့္လက္ကိုကိုယ္ အားကိုးဖို႔ခက္လာၿပီ... tripod ကိုသံုးရပါမယ္.. 1/40 ေလာက္က wide lens နဲ႔ရိုက္မယ္ဆိုရင္ tripod မသံုးပဲရိုက္ႏိုင္ပါေသးတယ္.. tele ဆိုရင္ေတာ့ အင္မတန္လက္ၿငိမ္မွပါ .... နိဂုန္းခ်ဳပ္ရင္ 1/40 ထက္ျမင့္တဲ့ shutter speed ဆိုရင္ tripod မသံုးလဲရတယ္၊ 1/40 ေအာက္ေရာက္ရင္ေတာ့ tripod သံုးသင့္တယ္လို႔ျမင္ပါတယ္...

2. Cable Release ႏွင့္ Remote
Cable Release ကိုသံုးျခင္းအားျဖင့္ Camera ေပၚမွ shutter release ကိုႏွိပ္စရာမလိုတဲ့အတြက္ ျပတ္သားမႈကို ပိုရမွာပါ... Cable Release က ေဘးပံုအတိုင္း တစ္ဖက္က ကင္မရာမွာတပ္ တစ္ဖက္ကခုလုပ္ႏွိပ္ ဒါပါပဲ။ Remote ကေတာ့ ကင္မရာမွာ remote mode ေျပာင္း ခလုပ္ႏွိပ္ရံုပဲ ။ တကယ္လို႔ ကိုယ္က cable release မ၀ယ္ျဖစ္ေသးဘူးဆိုရင္ ကင္မရာမွာပါတဲ့ self-timer ကို အသံုးျပဳဖို႔ ကြၽန္ေတာ္တိုက္တြန္းပါတယ္.. (လူပံုေတြရိုက္မယ္ဆိုရင္ေတာ့ Cable Release တို႔ self-timer တို႔က သိပ္မလိုအပ္ပါဘူး)

3. Mirror Lock Up
ရႈခင္းပံု (landscape) ေတြရိုက္မဲ့အခါ.. ပံုက super sharp ျဖစ္ေနမွေကာင္းမွာပါ... အဲဒီေတာ့ Super Sharp ပိုျဖစ္ေစမဲ့ ေနာက္တနည္းကေတာ့ Mirror Lock Up ပါ။ ကြၽန္ေတာ္တို႔ SLR Camera(Single Len Reflex) ေတြမွာ lens က၀င္လာတဲ့ ပံုေတြကို ေခ်ာင္းၾကည့္ေပါက္ (View Finder) ဆီေရာက္ဖို႔အတြက္ ၾကားထဲမွာ မွန္ေလးတစ္ခ်ပ္ခံထားပါတယ္ (ေဘးက ၀ိုင္းျပထားတဲ့မွန္ခ်ပ္ေလးပါ... အဲဒီမွန္ရဲ႔ေနာက္မွာမွ Shutter ရွိတာပါ.. Shutter ရဲ႕ေနာက္မွာမွ Image Sensor ေပါ့ ... အဲဒီ မွန္ခ်ပ္ေလးက Shutter ခလုပ္မဖိခ်ိန္အထိ Shutter ရဲ႕ေရွ႕မွာပါ.. Shutter ခလုပ္ဖိလိုက္ေတာ့မွ မွန္ခ်ပ္ေလးက အေပၚတက္ကပ္တာပါ... ဥပမာ .. ကြၽန္ေတာ္တို႔ 3 secs shutter speed နဲ႔ဓါတ္ပံုရိုက္ၿပီဆိုၾကပါစို႔... အဲဒီ 3 secs အတြင္း ေခ်ာင္းၾကည့္ေပါက္ (view finder) ကိုၾကည့္ၾကည့္ပါ အမဲႀကီးပဲျမင္ရမွာျဖစ္ပါတယ္... ဘာလို႔လဲဆိုေတာ့ viewfinder ဆီအလင္းေတြေရာက္ေအာင္ ပို႔ေပးတဲ့ ခုန မွန္ခ်ပ္ေလးက အေပၚတက္ကပ္သြားေတာ့ အလင္းမျပန္ႏိုင္ေတာ့တာေၾကာင့္ပါ.... အဲဒီေတာ့ fully sharp ပံုေတြလိုခ်င္တဲ့သူေတြက်ေတာ့ အဲဒီမွန္ေလး အေပၚတက္ကပ္လို႔ျဖစ္သြားတဲ့ တုန္ခါမႈေလးေၾကာင့္ sharp ျဖစ္မႈေလ်ာ့က်သြားတာကို မလိုခ်င္ၾကပါဘူး... အဲဒီေတာ့ကြၽန္ေတာ္တို႔ လုပ္ရမွာက ကင္မရာ Menu ေတြထဲမွာပါတဲ့ Mirror Lock - Up Mode (DSLR ကင္မရာအမ်ားစုမွာ Mirror Lock Up Mode ပါပါတယ္) ကို on ၿပီးရင္ လိုခ်င္တဲ့ exposure ကိုခ်ိန္ Remote ဒါမွမဟုတ္ Cable Release မွာတစ္ခ်က္ႏွိပ္ (ဓါတ္ပံုစမရိုက္ေသးပါဘူး... ခုႏွိပ္တဲ့တစ္ခ်က္က မွန္ခ်ပ္ေလးကို အေပၚကိုတက္ကပ္ႏွင့္ေအာင္လုပ္တဲ့သေဘာပါ) ၿပီးရင္ Remote ဒါမွမဟုတ္ Cable Release မွာပဲ ေနာက္တစ္ခ်က္ႏွိပ္ (ဒီတစ္ခ်က္က်မွ shutter ပြင့္လာၿပီး ဓါတ္ပံုစရိုက္မွာပါ).. ဒါပါပဲ..

4. Nikon ၏ VR ႏွင့္ Canon ၏ IS
ျပတ္သားမႈကို ပိုမိုေကာင္းမြန္ေစတဲ့ေနာက္တစ္ခ်က္ကေတာ့ Nikon မွာ VR (Vibration Reduce) နဲ႔ Canon မွာ IS (Image Stabalization) ပါတဲ့ lens မ်ားကိုအသံုးျပဳျခင္းပဲျဖစ္ပါတယ္.. ကြၽန္ေတာ္တို႔ tripod မရွိဘူး လက္နဲ႔ကိုင္ရိုက္ရမယ့္အေနအထားမ်ိဳးမွာဆိုရင္ တုန္ခါမႈကို ေလ်ာ့ခ်ေပးသည့္စနစ္ပါ၀င္တဲ့ VR တို႔ IS တို႔လန္းေတြက လိုအပ္ပါတယ္... ဒါေပမယ့္ tripod နဲ႔ရိုက္တဲ့အခါမ်ိဳးမ်ားေတာ့ VR တို႔ IS တို႔ကို ပိတ္ရိုက္တာအေကာင္းဆံုးပါပဲ... လိုမွပဲသံုးပါ..


5. ISO ကို အတတ္ႏိုင္ဆံုးမတင္ပါနဲ႔
ကြၽန္ေတာ္တို႔အလင္းနည္းတဲ့ေနရာေတြမွာ ဓါတ္ပံုရိုက္တဲ့အခါ.. လိုအပ္တဲ့ Exposure ရဖို႔ ISO ကိုတင္ရပါတယ္.. ISO တင္လိုက္တာနဲ႔အမွ် Image Sharpen ကလည္းေလွ်ာ့သြားမွာျဖစ္ပါတယ္... း)


6. Checking
ဓါတ္ပံုရိုက္ၿပီးတဲ့အခါမွာ LCD screen မွာ zoom ခ်ဲ႕ၿပီးၾကည့္ဖို႔မေမ့ပါနဲ႔... ကြၽန္ေတာ့္အေတြ႕အၾကံဳအရ LCD မွာေပၚတဲ့ပံုေတြမွာ sharp ျဖစ္တယ္ဆိုၿပီး အိမ္ျပန္လာတယ္... အိပ္ေရာက္ေတာ့ မျဖစ္ဘူး... အဲဒါမ်ိဳးေတြေရွာင္ဖို႔ LCD မွာ zoom ခ်ဲ႕ၿပီးျပန္ၾကည့္ဖို႔ အၾကံျပဳခ်င္ပါတယ္..

Ref: Scott Kelby (Digital Photography) & my experiences :)

ဒါေတြကေတာ့ ကင္မရာနဲ႔ပါတ္သက္တဲ့ sharpen ျဖစ္ေစမဲ့အရာေတြပါ... post processing အပိုင္းက sharpen tool ေတြအေၾကာင္း ေနာက္ post ေတြမွာေရးသြားပါမယ္...

Full Frame Camera ၏ ေကာင္းက်ိဳးမ်ား...

ကြၽန္ေတာ္တို႔ သံုးေနတဲ့ digital camera ေတြမွာ format ႏွစ္မ်ိဳးရွိပါတယ္.. (ေဘးပံု Sensor size ေတြကိုၾကည့္ႏိုင္ပါတယ္) nikon ကင္မရာေတြမွာ DX Format .. (Canon နဲ႔အျခား camera ေတြမွာ APS-C format လို႔ေခၚၾကတယ္) ေခၚတာတစ္မ်ိဳးရယ္ ... Full-Frame Format (Nikon မွာ FX - Format လို႔ေခၚတယ္...) ရယ္လို႔ ႏွစ္မ်ိဳးရွိပါတယ္... ပထမဆံုး DX format (တစ္ခ်ိဳ႕က half frame camera ေတြလို႔လည္းေခၚၾကတယ္) ေတြအေၾကာင္း အရင္သိရဦးမယ္... DX format ဆိုတာ 24 mm x 16 mm ရွိတဲ့ image sensor format ပဲျဖစ္ပါတယ္... full frame Camera [FX format] ( ရဲ႔ ၃ ပံု ၂ ပံု အခ်ိဳးရွိတဲ့ sensor ဆိုဒ္ေပါ့.) . sensor size ကြာသြားတာနဲ႔ ဘာေတြအက်ိဳးသက္ေရာက္မႈရွိလဲဆိုေတာ့... camera zoom မွာ အက်ိဳးသက္ေရာက္မႈရွိပါတယ္...(ေဘးပံုမွာ FX sensor နဲ႔ DX sensor ယွဥ္ရက္ပံုပါ) ေအာက္အပိုဒ္မွာ ဆက္ဖတ္သြားပါဦး.
ကြၽန္ေတာ္တို႔ သံုးေနတဲ့ camera အမ်ားစုမွာ build-in magnification ေတြပါၾကတယ္... nikon ဆိုရင္ half - frame camera ေတြမွာ မူလရွိတဲ့ zoom ကို 1.5 ဆ ေျမာက္တယ္.. ဥပမာဗ်ာ.. 100 mm ရွိတဲ့ lens တပ္ရိုက္ၿပီဆိုပါေတာ့ ထြက္လာတဲ့ပံုက 150 mm နဲ႔ရိုက္တဲ့အတိုင္းထြက္လာမယ္.... lens ရဲ႕ zoom က 100 mm ဆိုပင္မယ့္ camera မွာပါတဲ့ build-in magnification ေၾကာင့္ ထြက္တဲ့ပံုက 140 mm နဲ႔ရိုက္တဲ့ပံုထြက္လာတယ္... (Canon Consumer Camera ေတြ က 1.6 ဆနဲ႔ေျမာက္ပါတယ္.. ၊ APS-H format Canon Camera ေတြက 1.3 ဆနဲ႔ေျမာက္ပါတယ္..) .. 200 mm နဲ႔ဆုိရင္ 300 mm ေပါ့... အဲလို zoom မွာ magnification ျဖစ္သြားေတြက tele lens ေတြအသံုးမ်ားတဲ့လူပံုရိုက္တဲ့သူေတြ ... တျခား wild life ရိုက္တဲ့သူေတြအတြက္ေတာ့ အေရးမႀကီးဘူးေပါ့... ပိုၿပီးေတာ့ေတာင္ အနီးဆြဲၿပီးျမင္ႏိုင္ေသးတယ္ေလ... ဒါေပမယ့္ wide lens ေတြသံုးမယ့္သူေတြ ရႈခင္းပံုေတြရိုက္မဲ့သူေတြ အတြက္က်ေတာ့ အဆင္မေျပေတာ့ဘူး... ကိုယ္လိုခ်င္တဲ့ wide angle ကို camera က လိုက္ၿပီး အျပည့္မေပးႏိုင္ေတာ့ဘူးေလ.. 12 mm nikon lens ဆိုရင္ 18 mm ပံုထြက္လာတာကိုး..
Full Frame Camera ေတြၾကေတာ့ အဲလိုမျဖစ္ဘူးေလ.. 100 mm တပ္ရိုက္ရင္လည္း 100 mm ပဲထြက္တယ္ ... build in magnification မပါဘူးေပါ့... Nikon D3 တို႔ Canon 5D တို႔လို Camera မ်ိဳးေတြေပါ့... full frame Camera ေတြကေစ်းလည္းပိုႀကီးၾကပါတယ္... း) ဒီပို႔ေလးက အသံုးတည့္မယ္ထင္ပါတယ္... (အနီေရာင္ေတြအားလံုးက half frame ေတြအေၾကာင္းပါ)

တရားမ၀င္ေသာ ဓါတ္ပံုစည္းမ်ဥ္းမ်ား.

တရားမ၀င္ေသာ ဓါတ္ပံုစည္းမ်ဥ္းမ်ားဆိုေတာ့ စဥ္းစားစရာေတာ့ ျဖစ္ေနၿပီ... း) အမွန္တကယ္ေျပာခ်င္တာက ဓါတ္ပံုတစ္ပံုျဖစ္ဖို႔ ဘယ္လိုလုပ္မွရမယ္ ဘာညာ စသျဖင့္ rule ေတြမရွိပါဘူး .... ဘာျဖစ္လို႔လဲဆိုေတာ့ အႏုပညာတစ္ခုျဖစ္လို႔ပါဘဲ... ဘယ္အႏုပညာမွ ေဘာင္ခတ္ထားလို႔မရပါဘူး.. ကိုယ္ေဖၚၾကဴးခ်င္တဲ့ခံစားခ်က္ကို ကိုယ္ရဲ႕ကိုယ္ပိုင္အႏုပညာနဲ႔ကိုယ္ပိုင္စိတ္ႀကိဳက္ လုပ္ပိုင္ခြင့္ရွိလို႔ပါဘဲ... သို႔ေသာ္ ဓါတ္ပံုဂုရုႀကီးမ်ား သတ္မွတ္ထားတဲ့ rule ေတြေတာ့ရွိတာေပါ့ ... အဲဒီ rule ေတြအတိုင္းလိုက္ရိုက္ႏိုင္ရင္ ပံုေကာင္းေတြ ရမွာကေတာ့ က်ိန္းေသပဲ... ဒါေၾကာင့္ကြၽန္ေတာ္လက္လွမ္းမွီသေလာက္ ဒီ post မွာ rule ေတြေရးသြားပါမယ္... တစ္ခုေတာ့မွတ္ထားပါ... စည္းကမ္းဆိုတာ ခ်ိဳးေဖါက္ဖို႔ပဲဆိုတာေပါ့... အၿမဲတမ္းကိုမဆိုလိုဘူးေနာ္... ခ်ိဳးေဖါက္ဖို႔လိုလာတဲ့အခါ ဂရုမစိုက္နဲ႔ ခ်ိဳးပစ္လိုက္ အဲဒါေၾကာင့္ တရားမ၀င္ေသာ ဓါတ္ပံုဥေပဒမ်ားလို႔ေျပာတာ... (ေအာက္ကအခ်က္ေတြကိုေတာ့ ေသခ်ာဖတ္ပါေနာ္...composition အတြက္ အရမ္းအသံုး၀င္တယ္ )

1. Rule of Third (တတိယေျမာက္စည္းမ်ဥ္း)
နံပါတ္ ၁ မွာေရးၿပီး ဘာလို႔ တတိယေျမာက္စည္းမ်ဥ္းလို႔ ေခါင္းစဥ္တပ္လဲဆိုေတာ့ သူက ဓါတ္ပံုတစ္ပံုကို သံုးပိုင္းပိုင္းၿပီးမွ ထြက္လာတဲ့ စည္းမ်ဥ္းျဖစ္လို႔ပါပဲ... :P ... ေအာက္ကပံုကိုၾကည့္ပါ ဓါတ္ပံုမွာ အလ်ားသံုးကြက္ အနံသံုးကြက္နဲ႔ပိုင္းထားတာေတြ႕ရမွာပါ.. အဲဒါ Rule of Third ပါပဲ... မိမိအဓိက ျပခ်င္တဲ့ အရာကို အဲဒီ မ်ဥ္းေလးေတြ စံုမွတ္ေလးေတြမွာထားၿပီး ရိုက္ရင္ ပိုေပၚလြင္ပါတယ္.. ပိုၿပီးလည္း ဆြဲေဆာင္မႈရွိေစပါတယ္.. အဲဒီစံုမွတ္ ေလးေတြကိုေတာ့ ကိုယ့္ဘာသာမွန္းဆယူရပါမယ္... တခ်ိဳ႕ ကင္မရာေတြမွာေတာ့ viewfinder (ၾကည့္ေပါက္) မွာ ေပၚေအာင္လို႔ setting ခ်ိန္လို႔ရပါတယ္...

၂. အရာ၀တ္ထုမ်ားကို ခ်ိန္ညွိျခင္း
ကြၽန္ေတာ္တို႔ rule of third အတိုင္း ရိုက္ၿပီဆိုပါေတာ့ ေဘးကေနရာမွာအထက္ကပံုလို (ဘယ္ဘက္ေဘးက အေဆာက္အဦပံုကို မပါဘူးလို႔သေဘာထားပါ) အလြတ္ႀကီးေတြျဖစ္ေနၿပီဆိုရင္... ကြၽန္ေတာ္တို႔ လုပ္သင့္တာတစ္ခုပဲရွိတယ္ ကြၽန္ေတာ္တို႔ျပခ်င္တဲ့အရာရဲ႕ အေရာင္းအေသြးျဖစ္ေစေတာက္ပမႈနဲၿပီးေတာ့ အရြယ္အစားေသးငယ္တဲ့အရာ၀တ္ထုတစ္ခုနဲ႔ ညွိေပးရမွာျဖစ္ပါတယ္... ဒါမွ ေဘးဖက္ကကြက္လပ္ႀကီးဟာမသြားႏိုင္မွာပါ... အထက္ပံုမွာဆိုရင္ out ဆိုတဲ့ ဆိုင္းဘုတ္ကို အဓိကျပခ်င္တာျဖစ္တဲ့အတြက္ အေရာင္းလည္းပိုေတာက္တယ္ ေဘးကပံုထက္လည္း အရြယ္အစားႀကီးတယ္... ကိုယ္ျပခ်င္တဲ့ပံုထက္အေရာင္ပိုေတာက္တဲ့ဟာေတြ ... အရြယ္အစားပိုႀကီးတဲ့ဟာေတြကိုေတာ့ ေရွာင္ပါ... အဓိကျပခ်င္တဲ့အရာေပ်ာက္သြားပါလိမ့္မယ္...

၃. လိုင္းမ်ားကို ဦးတည္ပါ
ကြၽန္ေတာ္တို႔ မ်က္စိက ပံုတစ္ပံုကိုၾကည့္ရင္ အဲဒီပံုမွာပါတဲ့ လိုင္းေတြကို အရင္ျမင္ပါတယ္... ဒါေၾကာင့္ ကြၽန္ေတာ္တို႔ျပခ်င္တဲ့ အဓိက subject ကို လိုင္းေတြနဲ႔ျပႏိုင္ရင္ ပိုထိေရာက္ပါတယ္... လိုင္းေတြက အမ်ိဳးမ်ိဳးရွိပါတယ္.. ေဒါင့္ျဖတ္လိုင္း၊ လိုင္းေကြးေတြ၊ ဇစ္ဇက္လိုင္းေတြ စသျဖင့္ အကုန္အက်ံဳး၀င္ပါတယ္... ေအာက္က ပံုေတြကိုၾကည့္ပါ.
၄. အခ်ိဳးညီရိုက္နည္းႏွင့္ Pattern မ်ား
ကြၽန္ေတာ္တို႔ Pattern ေတြကို ရိုက္တဲ့အခါမ်ိဳးမွာ အက်ိဳးသက္ေရာက္မႈအရွိဆံုးနည္းကေတာ့ အခ်ိဳးညီရိုက္နည္းပဲျဖစ္ပါတယ္... အခ်ိဳးညီရုိက္နည္းျဖင့္ Pattern မ်ားကို ရိုက္ျခင္းအားျဖင့္ balance လည္းညီၿပီးသားျဖစ္သြားမွာပါ.. ထို႔ျပင္ Pattern မ်ားကိုလည္း ပိုမိုထင္ေပၚေစမွာျဖစ္ပါတယ္..ေအာက္ကပံုေတြမွာၾကည့္ရင္ ပံုရဲ႕တစ္၀က္စီက အခ်ိဳးညီေနမွာျဖစ္ပါတယ္..
၅. ဦးတည္ရာ
ကြၽန္ေတာ္တို႔ subject ကို ဓါတ္ပံုမရိုက္ခင္.. subject ကဘယ္ကိုဦးတည္ေနမလဲဆိုတာ အရင္စဥ္းစားရပါမယ္ ... မိမိရိုက္လိုက္တဲ့ ဦးတည္ရာေပၚမွာ မူတည္ၿပီး ဓါတ္ပံုရဲ႔ရသဟာလည္းေျပာင္းသြားမွာ ျဖစ္ပါတယ္.. ေအာက္ကလူပံုကိုၾကည့္မယ္ဆိုရင္ သူမ်က္ႏွာမူၿပီးထိုင္ၾကည့္ ေနတဲ့ဖက္ကိုပါေအာင္ အေပၚပိုင္းအသားေပးရိုက္ထားတာေတြ႕ရမွာပါ... အဲဒီေတာ့ ဒီဓါတ္ပံုကို ၾကည့္လိုက္တာနဲ႕ သူကပင္လယ္ျပင္ကိုေငးၾကည့္ေနတယ္ဆိုတာသိႏိုင္ပါတယ္... ေနာက္တစ္ခုက လူတစ္ေယာက္ေျပးေနတဲ့ပံုရိုက္ရင္ ေျပးတဲ့လူရဲ႕မ်က္ႏွာအေရွ႕ဘက္ျခမ္းကို အလြတ္ထားေပးရပါမယ္.. ဒါမွသူ ဦးတည္ရာတစ္ခုအတိုင္းေျပးတယ္ဆိုတာသိမွာပါ..

၆. ေနာက္ခံေရြးခ်ယ္ျခင္း
ကြၽန္ေတာ္တို႔ဓါတ္ပံုရိုက္တဲ့အခါ ကိုယ္ထင္ေပၚခ်င္တဲ့ subject ကို ေနာက္ခံနဲ႔ကြဲထြက္ေနေအာင္ စီမံတာကလည္း ပံုေကာင္းတစ္ပံုျဖစ္လာေစပါတယ္တဲ့.. ေနာက္ခံကို၀ါးတာျဖစ္ျဖစ္ ... ေနာက္ခံကို အရမ္းမရႈပ္ေစတာျဖစ္ျဖစ္... အေရာင္မရွိေစတာျဖစ္ျဖစ္ စသည္ျဖင့္ေပါ့..
၇. အနီးအေ၀း
ဓါတ္ပံုက ပံုကားခ်ပ္ျပားေလးျဖစ္တာေၾကာင့္ အတိမ္အနက္ / အနီးအေ၀း သေဘာတရားပါဖို႔လည္း လိုပါတယ္တဲ့... foreground, middleground & background စတာေတြေပၚေအာင္ ရိုက္ျခင္းအားျဖင့္ ဓါတ္ပံုအတိမ္အနက္သေဘာ အနီးအေ၀းသေဘာကို ေပၚလြင္ေအာင္ ရိုက္ႏိုင္ပါတယ္.. ေအာက္ကပံုကိုၾကည့္ရင္ အေရွ႕ဆံုးကသိုး အလယ္နားကသိုးေတြနဲ႔ ေနာက္ဆံုးကေတာင္းတန္ေတြ ေၾကာင့္ ပံုရဲ႕အနီးအေ၀းကို ေပၚလြင္ေစပါတယ္.. ၈. ေဘာင္အတြင္းမွာေဘာင္ခတ္ပါ
subject ကို ပိုၿပီးေပၚလြင္ဖို႔အတြက္ ေဘာင္ခတ္ၿပီး ျပျခင္းကလည္း အက်ိဳးသက္ေရာက္မႈရွိပါတယ္တဲ့....
၉. ျဖတ္ထုတ္ျခင္း.
တစ္ခါတစ္ရံမွာ မလိုအပ္တဲ့ ပတ္၀န္းက်င္အရာေတြေၾကာင့္ မိမိျပခ်င္တဲ့ subject ထင္ရွားေပၚလြင္မႈနည္းပါးသြားတတ္ပါတယ္.. ထိုမလိုအပ္တဲ့အရာေတြကို ျဖတ္ထုတ္လိုက္ျခင္းအားျဖင့္ subject ကိုပိုမိုထင္ရွားေစမွာပါ..

၁၀... စမ္းသပ္ျခင္း
ေနာက္ဆံုးအေနနဲ႔ ကြၽန္ေတာ္တို႔ အၿမဲ အစမ္းရိုက္ၾကည့္ၾကရပါမယ္.. အခုဒီဂ်စ္တယ္ေခတ္မွာ အစမ္းရိုက္လို႔ ပိုက္ဆံလည္းပိုမေပးရပါဘူး.. အစမ္းရိုက္ၾကည့္မွ ကိုယ့္ပံုရဲ႕ composition အေနအထားကို ကိုယ္ျပန္သံုးသပ္ႏိုင္မွာျဖစ္ပါတယ္.... ေက်းဇူးတင္ပါတယ္..
................................................ း) ...............................................................

Everyone is the Photographer But....

တစ္ခ်ိဳ႕သူေတြကေျပာၾကတယ္ ဒီေခတ္ႀကီးမွာ ဓါတ္ပံုဆရာဆိုတာ electronic ပစည္းေတြကို ေကာင္းေကာင္းသံုး ႏိုင္ရင္ျဖစ္ၿပီတဲ့... ဟုတ္ပါတယ္... ကြၽန္ေတာ္မျငင္းပါဘူး... ဘာလို႔လဲဆိုေတာ့ ဓါတ္ပံုပညာဆိုတာ နည္းပညာ (technology) နဲ႔ အႏုပညာ (art) ကိုေပါင္းစပ္ၿပီးမွ ထြက္ေပၚလာတာမ်ိဳးပါ... နည္းပညာပိုင္းဆိုင္ရာ ပစည္းေတြကို ေကာင္းေကာင္းသံုးႏိုင္ရံုနဲ႔ ဓါတ္ပံုဆရာေကာင္းမျဖစ္ႏိုင္ပါဘူး... ဒီေခတ္ႀကီးမွာ ပိုက္ဆံတတ္ႏိုင္လို႔ ကင္မရာေကာင္းေကာင္း၀ယ္မယ္ auto mode နဲ႔ ရိုက္ခ်င္တာေလးရိုက္မယ္.. ကင္မရာေကာင္းေတာ့ ပံုေကာင္းေလးေတြထြက္မယ္... ဒါကို ငါဓါတ္ပံုဆရာကြ လို႔ နံမည္တပ္လို႔မရပါဘူး... ဒီေခတ္မွာ Exposure Value မွန္ကန္ဖို႔ ကင္မရာေပၚကို ပံုခ်လို႔ရပင္မယ့္... composition မွန္ဖို႔.. cropping မွန္ဖို႔ ... ဓါတ္ပံုရဲ႕ အဓိကျပခ်င္တဲ့အရာကို ေပၚလြင္ေစဖို႔ စတာေတြက ကင္မရာေကာင္းတိုင္မရႏိုင္ပါဘူး... ကိုယ္တိုင္ေလ့က်င့္ထားရမယ္... အႏုပညာအျမင္လည္းရွိေနရပါမယ္... အခု digital photography ေခတ္မွာ လည္းေမ့ထားလို႔မရတာ တစ္ခုရွိပါေသးတယ္... post processing ပါ.. ကြၽန္ေတာ္စာအုပ္တစ္အုပ္ထဲမွာ ဖတ္ဖူးတယ္.. "ဒစ္ဂ်စ္တယ္ဓါတ္ပံုဆိုတာ နဂိုလွတဲ့မိန္းကေလးတစ္ေယာက္ လိုပဲတဲ့... နဂိုလွၿပီးသားေလးကို မိတ္ကပ္ ေလးလိမ္းေပးလိုက္ ရင္ ပိုလွသြားသလိုပဲ... နဂိုလွၿပီးသား ဓါတ္ပံုေလးကို Photoshop မွာ ျဖစ္ေစ lightroom မွာျဖစ္ေစ ကိုယ္ေပးခ်င္တဲ့ art တစ္ခုပိုေပၚလြင္ေအာင္ လုပ္ရမွာပဲ" ... Photoshop နဲ႔ ျပင္တယ္ဆိုရာမွာလည္း အကုန္လံုးအတုနီးပါး ျပင္ဆင္တာေတာ့ မေကာင္းဘူးေပါ့ေနာ္ .... အဓိကအခ်က္ကေတာ့ digital photography ကို ေလ့လာခ်င္ရင္ post processing software ေတြျဖစ္တဲ့ Photoshop တို႔ Lightroom တို႔စတာေတြကို လည္း လက္မလႊတ္တမ္းေလ့လာရမယ္... ကိုယ္က ေစ်းႀကီးတဲ့ Sharpen ပိုျဖစ္တဲ့ ED Lens ေတြ မ၀ယ္ႏိုင္ခင္မွာေတာ့ Photoshop ထဲက Sharpening tools ေတြကို အသံုးျပဳရမွာပဲ.... း) ေနာက္ေန႔ေတြမွာ ကြၽန္ေတာ္ photoshop tutorial ေတြနဲ႔ Photoshooting tutorial ေတြ Post လုပ္ေပးသြားပါမယ္...

Digital Camera မ်ားရဲ႕ ပံု Format မ်ားအေၾကာင္း

Digital Camera မ်ားမွာ အမ်ားသံုးတဲ့ format ၂ မ်ိဳးရွိပါတယ္... JPEG နဲ႔ RAW ျဖစ္ပါတယ္...
JPEG အေၾကာင္းကိုအရင္ၾကည့္ရေအာင္... JPEG ရဲ႔ အရွည္ေကာက္က Joint Photographic Expert Group ျဖစ္ပါတယ္.... JPEG format ကို တည္တြင္ခဲ့ၾကတဲ့ အဖြဲ႕နံမည္ပါ.. အခ်ိဳ႕က JPG လို႔လည္းေျပာၾကပါတယ္.. အတူတူပါပဲ... JPEG format က တနည္းအားျဖင့္ေျပာရင္ ပံုရဲ႕ quality ကို ခ်ံဳ႕တဲ့ format တစ္မ်ိဳးပါပဲ... ပံု quality ခ်ံဳ႕လိုက္တာနဲ႔အမွ် ပံုရဲ႔ storage size လည္း က်ံဳ႕သြားမွာျဖစ္ပါတယ္... JPEG format ကိုေျပာင္းလိုက္တာနဲ႔ (JPEG ရဲ႔အျမင့္ဆံုးquality ဆိုရင္ေတာင္) 10:1 ေလာက္ေတာ့ quality က်သြားမွာျဖစ္ပါတယ္... color depth (အေရာင္းအေသြးပါ၀င္မႈ) အားျဖင့္လည္း RAW format ႏွင့္ ယွဥ္လိုက္ရင္ သိသိသာသာႀကီးကို နည္းပါတယ္... ပံုရဲ႔ျပတ္သားမႈကိုၾကည့္လွ်င္လည္း JPEG ပံုနဲ႔ RAW ပံု သိသိသာသာပဲ ကြာျပန္ပါတယ္... ဒါ့ေၾကာင့္ Professional Photographer ေတြဟာ JPEG format ကို မသံုးၾကပါဘူး... (ဘယ္ဘက္က လပံုသည္ JPEG format ျဖင့္ ရိုက္ထားေသာ ပံုျဖစ္ၿပီး ညာဘက္ကပံုသည္ RAW format ျဖင့္ ရိုက္ထားေသာ ပံုျဖစ္သည္။) သို႔ေသာ္ JPEG format သည္ အမ်ားသံုး format ျဖစ္သျဖင့္ Internet တြင္ျဖစ္ေစ ဓါတ္ပံုကူးယူရာတြင္ျဖစ္ေစ အသံုးမ်ားေသာ format တစ္မ်ိဳးသားျဖစ္သည္။
RAW အေၾကာင္းကေတာ့ ... ရွင္းရွင္းပါပဲ... သူက မိမိ Camera ရဲ႕ အျမင့္ဆံုး Quality နဲ႔ရိုက္ကူးျခင္းပဲျဖစ္ပါတယ္.... ပံုရဲ႔ Detail အားျဖင့္လည္းေကာင္း sharpen အားျဖင့္ လည္းေကာင္း ေကာင္းမြန္ပါတယ္... ကြၽန္ေတာ္ ကင္မရာကိုင္ခါကစ RAW အေၾကာင္းေတာ္ေတာ္နဲ႔မသိပါဘူး အသိတစ္ေယာက္ရဲ႕ေက်းဇူးေၾကာင့္ သိခဲ့ရပါတယ္... ေတာ္ေတာ္ အသံုး၀င္တဲ့ format ပါ... Photoshop နဲ႔ Post processing လုပ္ရာမွာလည္း RAW Dialog Box ထဲတြင္ Exposure value ကအစ Highlight Detail ထိ ျပန္ခ်ိန္ယူလို႔ရႏိုင္ပါတယ္.... ကြၽန္ေတာ့္အေနနဲ႔ ေျပာရရင္ RAW နဲ႔သာ ရိုက္ေစလိုပါတယ္... ေနာက္ post ေတြမွာလည္း RAW format ကို edit လုပ္ပံုကို ေျပာပါဦးမယ္... း) (P.S : JPEG format ရဲ႕ Extension က .jpeg, jpg ၊ RAW format ရဲ႕ Extension က Nikon မွာဆိုရင္ .NEF , Canon မွာဆိုရင္ .CRW အသီးသီးျဖစ္ပါတယ္... )

Digital Image အေၾကာင္း

ကြၽန္ေတာ္တို႔ ခုေခတ္မွာ film Camera ဆိုတာ ေတာ္ေတာ္ရွားကုန္ပါၿပီ... ကင္မရာဆရာတိုင္း digital Camera ကို သာအသံုးျပဳေနၾကပါၿပီ... အဲဒီေတာ့ Digital Camera ေတြရဲ႔ Digital Image ပံုေဖၚဖို႔အေၾကာင္းကိုေတာ့ သိဖို႔လိုၿပီ... ပထမဆံုးက Pixel ဆိုတာဘာလဲ? ... ရွင္းရွင္းေျပာရင္ေတာ့ Pixel ဆိုတာ အေရာင္ပါတဲ့ေလးေဒါင့္တံုးေပါ့ :P ... ဟုတ္ၿပီ အဲေလးေဒါင့္တံုးေလးကို ဘယ္လိုျမင္ႏိုင္မလဲ... ေဘးကပံုကိုၾကည့္ပါ... ကြန္ပ်ဴတာရဲ႕ေဒါင့္ေလးက ပံုကိုအႀကီးခ်ဲ႕ထားတဲ့အကြက္မွာ ေလးေထာင့္တံုးေလးမ်ားကို ျမင္ႏိုင္ပါတယ္... အဲဒါ Pixels ေတြေပါ့... အဲဒီ Pixel ေလးေတြက တစ္ကြက္မွာ အေရာင္တစ္ခုစီကို ကိုယ္စားျပဳတယ္.. အဲဒီအေရာင္တံုး Pixel ေလးေတြအမ်ားႀကီးေပါင္းၿပီး ပံုေဖၚတာ digital image ေပါ့... ပံုေကာင္းပံုတစ္ပံုျဖစ္ေပၚဖို႔ဆိုရင္ Pixels ေလးေပါင္းသန္းခ်ီၿပီးပါတယ္..
ဟုတ္ၿပီ.. ေနာက္တစ္ခု Resolution ဆိုတာေရာဘာလဲ... Resolution ဆိုတာက Digital Image ရဲ႔ quality ကိုတိုင္းတာတဲ့ စံႏႈန္းတစ္ခုပါ .... Digital ဓါတ္ပံုတစ္ပံုရဲ႔ အရည္အေသြးမီ resolution က 300 ပါ.. ဆိုလိုတာက တစ္လက္မပါတ္လည္မွာ အလ်ား pixels ေပါင္း ၃၀၀ x အနံ pixels ေပါင္း ၃၀၀ နဲ႔ဖြဲ႕စည္းထား တယ္လို႔ေျပာတာပါ... အဲဒီေတာ့ တစ္လက္မပတ္လည္ ပံုတစ္ပံုမွာဆိုရင္ ၃၀၀ ကို ၃၀၀ နဲ႔ေျမာက္ေတာ့ ၉၀၀၀၀ pixels ေတာင္ပါတာေပါ့... အဲဒီေတာ့ resolution 300 နဲ႔ 4x6 ဓါတ္ပံုတစ္ပံုဆိုလို႔ရွိရင္... [(4x300 pixels) X (6x300pixels) ] ေပါ့... နားလည္မယ္လို႔ထင္ပါတယ္... (resolution ကို unit အေနနဲ႔ေျပာခ်င္ရင္ ppi or dpi လို႔ေျပာၾကေသးတယ္ ).. (ဘယ္ဖက္ကပံုမွာ အရည္အေသြးမီတဲ့ resolution ရွိတဲ့ပံုျဖစ္ၿပီး၊ ညာဖက္ကေတာ့ အရည္အေသြးမမွီတဲ့ resolution ရွိတဲ့ပံု ျဖစ္ပါတယ္...)
ေနာက္တစ္ခုကေတာ့ Megapixel ဆိုေတာ့ေပါ့ အဲဒါကေတာ့ digital Camera ၀ယ္တဲ့အခါ အဲဒီ Camera ရဲ႕ ထုတ္ေပးႏိုင္တဲ့ အရည္အေသြးကို ၾကည့္တဲ့ Unit တစ္မ်ိဳးလို႔ေျပာရင္ ရပါတယ္... 1 Megapixel = 1 million pixels လို႔ဆိုၾကပါတယ္... ဥပမာ - Nikon D80 ဆိုၾကပါဆို႔.. Nikon D80 ရဲ႕ အျမင့္ဆံုးထုတ္ေပးႏိုင္တဲ့ Pixel quality က (2592 width x 3872 high) ပါ.. အဲဒီေတာ့ width နဲ႔ high ကိုေျမာက္ၾကည့့္ရင္ 10036224 pixels ဆိုေတာ့ ... Nikon D80 ရဲ႕ Megapixels က 10 MP ေပါ့ (ဓါတ္ပံုဆိုဒ္နဲ႔ဆိုရင္ 8x12 ၀န္းက်င္) ... း)

ဓါတ္ပံုပညာရပ္၏သမိုင္းေၾကာင္းအက်ဥ္း

ပထမဆံုးက Photography ဆိုတဲ့ ဓါတ္ပံု ေ၀ါဟာရတစ္ခုေပၚေပါက္လာပံုအေၾကာင္းေပါ့... Photography ဆိုတဲ့စကားလံုးရဲ႔ မူလဇစ္ျမစ္ကေတာ့ Greek စကားလံုးျဖစ္ပါတယ္... Photo ဆိုတဲ့အဓါတ္ပယ္က အလင္း၊ graph ဆိုတာက ပံုေဖၚျခင္း (သို႔) ဆြဲသားျခင္းလို႔ ဆိုပါတယ္... Photography ဆိုေတာ့ အလင္းျဖင့္ပံုေဖၚျခင္းေပါ့။
Photography ဆိုတာက နည္းပညာရပ္ဆိုင္ရာအမ်ိဳးမ်ိဳးေတြေပါင္းဆပ္ၿပီးမွ ထြက္ေပၚလာတဲ့ ရလဒ္တစ္ခုေပါ့.... ကြၽန္ေတာ္တို႔ ဓါတ္ပံုဆိုတာမေပၚခင္ ပထမဆံုး ကင္မရာျဖစ္တဲ့ Pin Hole Camera ကိုစတင္ပံုထုတ္ စဥ္းစားခဲ့တဲ့သူေတြကေတာ့ တရုတ္လူမ်ိဳးအေတြးအေခၚပညာရွင္ ေမာ္တီ၊ ဂရိလူမ်ိဳးအေတြးအေခၚပညာရွင္မ်ားျဖစ္တဲ့ အရစ္တိုတယ္ နဲ႔ ယူကရစ္ တို႔ျဖစ္ပါတယ္.. ေနာက္ပိုင္း ၆ ရာစုေလာက္မွာေတာ့ အေရွ႕ေရာမအင္ပါရာမွ အဲသီမက္ရဲ႕စမ္းသပ္ခ်က္ေတြမွာ Camera Obscura (ေဘးပံု) ကို အသံုးျပဳတာကိုေတြ႕ရပါတယ္ (ဓါတ္ပံုကင္မရာမဟုတ္ေသးပါ။ စမ္းသပ္ခ်က္မ်ားကို ပံုေဖၚေရးဆြဲရန္ အတြက္သာ အသံုးျပဳေသးသည္။) .. ၁၂၀၀ ခုႏွစ္ေနာက္ပိုင္းမွာ ေတာ့ အဲဗက္မက္တက္ ဆိုသူက silver nitrate၊ ၁၅၀၀ ခုႏွစ္၀န္းက်င္မွာ ေဂ်ာ့ဖရာဘီစီးရပ္ ဆိုသူက silver chloride (ဖလင္တြင္အသံုးျပဳသည့္ ဓါတုပစ္စည္းမ်ား) တို႔ကို အသီးသီးေတြ႕ရွိခဲ့ၾကပါတယ္.. ထို႔ေနာက္ ၁၆၉၄ မွာ ၀ီလန္ဟမ္းဘတ္ ဆိုတဲ့သူ႕ အဆိုပါ chemical ေတြက အလင္းနဲ႔ထိေတြ႔ရင္ အေရာင္ေျပာင္းတတ္ေၾကာင္းကို ေဖၚထုတ္ခဲ့ပါတယ္.. ေနာက္ပိုင္း ၁၇၀၀ ၀န္းက်င္ေလာက္မွာေတာ့ ဂီဖန္တိုင္းဆိုတဲ့ ျပင္သစ္ပညာရွင္က အဆိုပါေတြ႕ရွိခ်က္ေတြကို Photography (ဓါတ္ပံုပညာ) လို႔ေခါင္းစဥ္ တပ္ခဲ့ပါေတာ့တယ္.... ေနာက္ပိုင္းမွာေတာ့ ဓါတ္ပံုပညာဟာ အဆင့္ဆင့္တိုးတက္လာခဲ့ၿပီ..
၀ီလီယမ္ဘြိဳင္လီ နဲ ႔ေဂ်ာ့အီးစမစ္တို႔က ၁၉၆၉ ခုႏွစ္မွာ အခုေခတ္ အသံုးျပဳေနတဲ့ CCD နည္းစနစ္ကိုစတင္ေတြ႕ရွိခဲ့ပါတယ္..
ထို႔ေနာက္ ၁၉၇၃ မွာ Fairchild Semiconducotor Inc က ပထမဆံုး image formating CCD Chip.. ၁၉၇၅ မွာ Kodak က CCD color image sensor .. ၁၉၈၆ မွာ Kodak ကပဲ megapixel Sensor တို႔ကို ထုတ္လုပ္ခဲ့ပါေတာ့တယ္.... း)